Vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh được coi là một trong những phương pháp hiệu quả và an toàn giúp trẻ cải thiện được sự không phát triển đồng đều về chiều cao, cân nặng, trí tuệ,… Ở giai đoạn này bố mẹ cần quan sát và để ý kĩ tới trẻ nhằm kịp thời đưa trẻ đi can thiệp, tránh bỏ lỡ thời điểm vàng. Bài viết sau sẽ cung cấp cho bạn thông tin xoay quanh vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh.
1. Tìm hiểu về vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh
Vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh là những bài tập vận động trị liệu giúp phục hồi chức năng của các cơ theo đúng độ tuổi phát triển của trẻ. Vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh hỗ trợ cải thiện các cơ của trẻ, phòng ngừa sự co kéo và biến dạng của cơ và thường sẽ được tiến hành ngay trong những tháng đầu tiên của đời trẻ nếu trẻ được phát hiện có nguy cơ cao mắc các bệnh liên quan tới tật bẩm sinh.
Vật lý trị liệu không phải phương pháp điều trị triệt để tình trạng bệnh ở trẻ mà chỉ là biện pháp trị liệu giúp phục hồi, cải thiện chức năng vận động những bài tập này sẽ hỗ trợ trẻ cải thiện khả năng thể chất, lực cơ, trương lực cơ, những phản xạ bất thường (nếu có), tránh để lại những hậu quả lớn trong tương lai của các bé.
2. Những trường hợp trẻ sơ sinh cần tiến hành vật lý trị liệu
Trong một vài trường hợp trẻ sơ sinh cần tiến hành vật lý trị liệu trong thời gian sớm nhất có thể. Trẻ gặp các tình trạng như trẻ bị bại não, chậm phát triển trí tuệ, trật khớp háng bẩm sinh, chân vòng kiềng và vẹo cổ bẩm sinh cần tiến hành vật lý trị liệu.
2.1. Trẻ bị bại não
Bại não là một hội chứng thường xuyên gặp phải ở trẻ sơ sinh mà nguyên nhân tới giờ y học vẫn rất khó để làm rõ. Trẻ phát hiện bị bại não ngay từ những tháng đầu đời cần tiến hành vật lý trị liệu để phục hồi chức năng cho trẻ bại não càng sớm càng tốt.
Vật lý trị liệu cho trẻ bại não giúp chức năng vận động của trẻ sẽ ít bị ảnh hưởng và không để lại những di chứng nghiêm trọng khi trẻ trưởng thành.
2.2. Trẻ bị chậm phát triển trí tuệ
Trẻ bị chậm phát triển trí tuệ tương đối khó phát hiện ở giai đoạn sơ sinh. Tuy nhiên, nếu trẻ có nguy cơ gặp vấn đề, bố mẹ cần sớm đưa trẻ đi kiểm tra và tiến hành can thiệp vật lý trị liệu nếu được bác sĩ yêu cầu. Vật lý trị liệu cho trẻ chậm phát triển cần được tiến hành ở thời điểm sớm nhất có thể.
2.3. Trẻ trật khớp háng bẩm sinh
Trẻ trật khớp háng bẩm sinh sẽ có đầu chỏm xương đùi ở một hoặc cả hai bên khi di chuyển không khớp chính xác với ổ khớp của xương chậu. Ngay ở giai đoạn sơ sinh, ta đã có thể phát hiện tình trạng trên bằng mắt thường.
Nếu bạn nghi ngờ trẻ mắc phải hội chứng trên cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế để kịp thời phát hiện và can thiệp. Nhiều trường hợp trẻ có thể cải thiện tình trạng trên nhờ vào vật lý trị liệu tại thời điểm sớm.
2.4. Trẻ có chân bị vòng kiềng
Chân vòng kiềng là tình trạng chân trẻ khi đứng thẳng hai đầu gối sẽ có xu hướng nghiêng ra bên ngoài, tạo ra một khoảng cách nhỏ giữa hai chân. Chân vòng kiềng không phải một bệnh lý nguy hiểm nhưng gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng tới vóc dáng trẻ khi trưởng thành. Chính vì vậy, việc phát hiện sớm và có các bài tập vật lý trị liệu chân vòng kiềng trẻ em phù hợp sẽ hỗ trợ tốt hơn cho tình trạng của trẻ.
2.5. Trẻ sơ sinh bị vẹo cổ bẩm sinh do hóa cơ ức đòn chũm
Tình trạng trẻ sơ sinh bị vẹo cổ bẩm sinh do hóa cơ ức đòn chũm thường có thể phát hiện ngay ở thời điểm thai nhi vẫn ở trong tử cung. Nếu không được can thiệp, cột sống cổ của trẻ sẽ bị ảnh hưởng khi trẻ trưởng thành. Vật lý trị liệu cho trẻ vẹo cổ cần được can thiệp càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nặng thêm.
3. Tầm quan trọng của vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh
Vật lý trị liệu là phương pháp được các bác sĩ khuyến nghị thực hiện vì giúp cải thiện khả năng giao tiếp cho bé chậm nói và khả năng vận động ở trẻ mà không cần phẫu thuật. Ngoài ra, với bé bị khuyết tật về vận động, trí não và các bệnh lý bẩm sinh, vật lý trị liệu giúp duy trì tình trạng giúp bệnh không bị tái phát.
Ngoài ra, vật lý trị liệu hỗ trợ trẻ sơ sinh khi trưởng thành cải thiện khả năng tự chăm sóc bản thân. Người nuôi dưỡng trẻ sẽ giảm bớt gánh nặng, trẻ có khả năng tự thực hiện những nhu cầu đơn giản trong cuộc sống.
Thực hiện vật lý trị liệu không chỉ cải thiện về khả năng sinh hoạt mà còn nâng cao tính thẩm mỹ. Với những trẻ gặp tình trạng như chân vòng kiềng, chân bị cong sẽ sớm khắc phục được nếu thực hiện vật lý trị liệu ngay tại thời điểm sơ sinh.
Thực hiện vật lý trị liệu không thể đem lại kết quả ngay lập tức nhưng trong khoảng thời gian khi trẻ trưởng thành sẽ có những tác động tích cực. Vật lý trị liệu không thể khắc phục hoàn toàn những khiếm khuyết bé gặp phải nhưng sẽ cải thiện tình trạng ở trẻ, nâng cao khả năng tự vận động.
4. Tại sao cần can thiệp sớm vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh?
Việc phát hiện và can thiệp sớm vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh, đặc biệt với trẻ sinh non chậm phát triển giúp cải thiện chức năng vận động và tư duy ở trẻ. Khi còn bé, xương khớp trẻ dễ uốn nắn hơn và nhận thức của trẻ cũng dễ dàng can thiệp. Chính vì vậy, ngay từ khi trẻ được phát hiện những bất thường bẩm sinh ngay từ khi sinh ra, cha mẹ nên đưa trẻ đi can thiệp trong thời gian sớm nhất có thể.
Việc phát hiện và tiến hành can thiệp sẽ có ảnh hưởng rất lớn tới việc hòa nhập và phát triển các kỹ năng xã hội khi trẻ trưởng thành. Trẻ được can thiệp khi trưởng thành có cơ hội phục hồi cao hơn, không sống lệ thuộc vào sự chăm sóc của người khác.
5. Trẻ sơ sinh sẽ làm gì trong buổi vật lý trị liệu với chuyên viên?
Vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh nên được thực hiện cùng các chuyên viên có chuyên môn cao, kinh nghiệm vững. Gia đình không nên tự thực hiện vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh tại nhà. Khi cha mẹ tự thực hiện vật lý trị liệu tại nhà cho trẻ có nguy cơ cao ảnh hưởng tới xương khớp, tập sai cách và sai liệu trình, gây ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của con.
Đầu tiên, các y bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra về những chỉ số cơ bản ở trẻ như chiều cao, cân nặng và sự phát triển ở trẻ. Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bố mẹ một vài câu hỏi cũng như kiểm tra một số phản ứng ở bé. Ngoài ra, bé được đánh giá cơ bản về khả năng vận động, ăn uống. Bố mẹ sẽ nhận được kết quả đánh giá và bác sĩ sẽ đưa ra kế hoạch can thiệp, theo dõi phù hợp.
Thông thường, bé sơ sinh sẽ được thiết kế các bài tập khác nhau với đa dạng phương pháp tùy thuộc theo thể trạng. Vật lý trị liệu cho trẻ sinh non sẽ khác với những bé sinh đủ tháng. Tần suất thực hiện vật lý trị liệu sẽ khác nhau. Có những bé cần tiến hành vật lý trị liệu thường xuyên, mỗi tuần tới trung tâm phục hồi chức năng hoặc bệnh viện, có những bé chỉ cần tái khám. Đặc biệt, vật lý trị liệu cho trẻ sẽ theo lộ trình rõ ràng và có bổ sung bài tập can thiệp về ngôn ngữ khi trẻ đến tuổi học nói. Khi tới bệnh viện, bé còn được kiểm tra thường xuyên và toàn diện về các vấn đề khác như mắt, tai, mũi họng, dinh dưỡng, di truyền,…
Vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh là vô cùng cần thiết giúp trẻ cải thiện khả năng vận động khi trưởng thành. Can thiệp sớm cho bé ngay từ khi sinh ra là phương pháp được các bác sĩ khuyến nghị vì độ an toàn và hiệu quả. Hy vọng rằng mẹ đã có được những thông tin hữu ích từ bài viết trên. Chúc mẹ và bé luôn vui khỏe, hạnh phúc!
